Հայաստանի առաջին հանրապետության ներքին դրությունը

1․ Հիմնական հարցեր

  • Նկարագրեք Հայաստանի առաջին հանրապետության ստեղծման պայմանները։

Պետությունը ձևավորվեց ռուսական կայսրության փլուզման, ցեղասպանության և գոյատևման անհրաժեշտության պայմաններում, երբ հայ ժողովուրդը մնաց առանց արտաքին պաշտպանության։

  • Ի՞նչ ներքին խնդիրների առաջ կանգնեց նորաստեղծ պետությունը։

Նորաստեղծ պետությունը պայքարում էր սովի, հիվանդությունների, գաղթականների հսկայական հոսքի և պետական կառույցների բացակայության պատճառով առաջացած խոր ճգնաժամի դեմ։

  • Ինչպիսի՞ն էր քաղաքական ուժերի դերը հանրապետության ներքին կյանքում։

ՀՅԴ-ն կենտրոնացնում էր պետական իշխանությունը, սակայն կուսակցական մրցակցությունը թուլացնում էր ներքին համախմբվածությունը։

  • Ինչպե՞ս էր արտահայտվում սոցիալ-տնտեսական ճգնաժամը։

Արտադրության կանգառը, սննդի պակասը, արժույթի անկումը և աղքատությունը խաթարում էին հասարակական կայունությունն ու պետական կառավարման արդյունավետությունը։

2․ Համեմատական վարժություններ

  • Համեմատեք Հայաստանի առաջին հանրապետության ներքին վիճակը և Կիլիկյան Հայաստանի ներքին քաղաքականությունը։

Կիլիկյան Հայաստանը գործել է կայուն և տնտեսական առումով ուժեղ միջավայրում, իսկ առաջին հանրապետությունը ստեղծվել էր համատարած քայքայման ու պատերազմի պայմաններում։

  • Ներկայացրեք տարբերությունները՝ ինչպիսի խնդիրներ ուներ նորաստեղծ հանրապետությունը, որոնք չուներ միջնադարյան հայկական պետությունը։

Առաջին հանրապետությունն ուներ համաճարակ, սով, պետական ապարատի բացակայություն և գլոբալ հումանիտար ճգնաժամ, որոնք միջնադարյան հայկական պետությունները չունեին։

3․ Քարտեզային աշխատանք

  • Քարտեզի վրա նշեք Հայաստանի առաջին հանրապետության սահմանները։
  • Նշեք այն տարածքները, որտեղ ներքին հակասությունները առավել սուր էին։

4․ Աղբյուրային վերլուծություն

  • Կարդացեք դասագրքում բերված փաստաթղթերը (օրինակ՝ կառավարության որոշումներ, մամուլի հրապարակումներ) և վերլուծեք՝ ինչ խնդիրներ են արտացոլում դրանք։

Աղբյուրները վկայում են կառավարման թույլ համակարգի, սոցիալական ծանր վիճակի և անվտանգության լուրջ խնդիրների մասին։

  • Գրեք կարճ մեկնաբանություն՝ ինչպե՞ս են այդ փաստաթղթերը ցույց տալիս հանրապետության ներքին վիճակը։

Այս փաստաթղթերը ցույց են տալիս, որ պետությունը գործում էր շարունակական ճգնաժամի և գոյատևման ռեժիմում։

5․ Խմբային քննարկում

  • Խմբերով քննարկեք․ եթե դուք լինեիք Հայաստանի առաջին հանրապետության ղեկավարները, ինչպիսի քայլեր կձեռնարկեիք ներքին ճգնաժամը հաղթահարելու համար։
  • Ներկայացրեք ձեր առաջարկները որպես «կառավարության ծրագիր»։

6․ Ստեղծագործական առաջադրանք

  • Գրեք օրագիր կամ նամակ՝ իբրև 1918-1920 թթ․ ապրող երիտասարդ, որտեղ արտացոլված են ձեր մտահոգությունները և հույսերը։

Այս օրերին մեր քաղաքում ամեն ինչ դժվար է՝ հացը քիչ է, մարդիկ հիվանդանում են, իսկ սահմաններից անդադար վատ լուրեր են գալիս։ Շատերը հուսահատ են, բայց ես փորձում եմ հավատալ, որ անկախ պետություն ունենալը մեզ կփրկի կործանումից։ Դպրոցում ուսուցիչները ասում են, որ նույնիսկ այս ծանր օրերին պետք է սովորել ու պահել լեզուն ու մշակույթը։ Ես վախենում եմ ապագայից, բայց նաև հպարտ եմ, որ ապրում եմ անկախ Հայաստանի տարիներին

  • Պատկերացրեք, որ դուք լրագրող եք այդ տարիներին․ կազմեք կարճ հոդված հանրապետության ներքին վիճակի մասին։

Հայաստանի Հանրապետությունը կանգնած է ներքին ծանր փորձությունների առաջ․ սովը, գաղթականների հոսքը և տնտեսական քայքայումը խիստ ծանրացնում են ժողովրդի վիճակը։ Չնայած դրան՝ կառավարությունը փորձում է պահպանել կարգուկանոնը, կազմակերպել բանակը և ապահովել պետական կառավարման շարունակականությունը։ Ժողովուրդը, մեծ զոհաբերություններով հանդերձ, շարունակում է հավատալ, որ անկախ պետականությունը կդառնա ազգային փրկության հիմքը։ Այսօր մեր գլխավոր խնդիրն է դիմանալ ու պահպանել միասնականությունը

7․ Ներքին կայունությանը սպառնացող վտանգներ

  • Վերլուծեք, թե ինչու էին թուրք-թաթարական խռովությունները վտանգավոր Հայաստանի առաջին հանրապետության համար։

Այս խռովությունները ներսից քայքայում էին պետությունը՝ թույլ տալով արտաքին ուժերի միջամտությունը։

  • Քննարկեք՝ ինչ հետևանքներ ունեցավ 1920 թ․ մայիսյան ապստամբությունը։

Ապստամբությունը խորացրեց իշխանության ճգնաժամը և արագացրեց խորհրդայնացման գործընթացը։

  • Ներկայացրեք, թե ինչպես էր սոցիալ-տնտեսական ճգնաժամը խանգարում պետության կայունությանը։

Սոցիալ-տնտեսական քայքայումը խանգարում էր բանակի, վարչական համակարգի և հասարակական կայունության ձևավորմանը։

8․ Մշակութային կյանք

  • Ներկայացրեք, թե ինչ դեր ուներ մշակութային կյանքը հանրապետության գոյատևման համար։

Մշակութային կյանքը պահպանում էր ազգային ինքնությունն ու հոգեկան դիմադրությունը ճգնաժամի պայմաններում։

  • Վերլուծեք՝ ինչպե՞ս էին թատրոնը, դպրոցները և մամուլը պահպանում ազգային ոգին։

Դրանք պահպանում էին լեզուն, կրթությունը և ազգային ոգին՝ դառնալով ժողովրդի հոգևոր պաշտպանություն։

  • Գրեք կարճ էսսե՝ «Մշակութային դիմադրությունը որպես ազգային ինքնության պահպանման միջոց»։

Հայաստանի առաջին հանրապետության տարիներին երկիրը գտնվում էր ծանր սոցիալ-տնտեսական և քաղաքական ճգնաժամի մեջ, սակայն մշակութային կյանքը դարձավ ժողովրդի հոգևոր գոյատևման կարևոր միջոց։ Չնայած սովին, պատերազմին և անապահովությանը՝ դպրոցները շարունակում էին գործել, մամուլը տեղեկացնում էր հասարակությանը, իսկ թատրոնը մարդկանց ներշնչում էր հավատ և հույս։ Մշակույթը նպաստում էր ազգային ինքնագիտակցության պահպանմանը՝ ամրապնդելով հայոց լեզուն, պատմական հիշողությունը և միասնականության գաղափարը։ Այդպիսով մշակութային դիմադրությունը դարձավ ոչ միայն հոգևոր պաշտպանություն, այլև ազգային ինքնության պահպանման և պետականության գաղափարի ամրապնդման կարևոր գործոն։

9․ Վերլուծական էսսե

  • «Հայաստանի առաջին հանրապետության ներքին խնդիրները՝ որպես պետականության կայացման փորձ» թեմայով գրեք կարճ էսսե։

1918 թվականին ստեղծված Հայաստանի առաջին հանրապետությունը ծնվեց ծայրահեղ ծանր պատմական պայմաններում։ Պատերազմը, ցեղասպանության հետևանքները և տնտեսական քայքայումը լուրջ փորձություն դարձան նոր պետության համար։

Հայաստանի առաջին հանրապետության ամենամեծ խնդիրն էր ներքին ճգնաժամերի հաղթահարումը, քանի որ առանց հասարակության և պետության կայունության անհնար էր անկախ պետականության պահպանումը։ Սովը, հիվանդությունները և գաղթականների մեծ հոսքը ծանր բեռ էին պետական կառավարման համար՝ սահմանափակելով տնտեսական և վարչական հնարավորությունները։ Քաղաքական դաշտում իշխող կուսակցության և ընդդիմության միջև հակասությունները թուլացնում էին ներքին համախմբվածությունը, իսկ թուրք-թաթարական խռովություններն ու 1920 թվականի մայիսյան ապստամբությունը վտանգում էին պետական իշխանության վերահսկողությունը։ Այս բոլոր գործոնները միասին ստեղծում էին ներքին անկայուն միջավայր, որի պայմաններում կառավարությունը ստիպված էր գործել մշտական ճգնաժամի պայմաններում։

Առաջին հանրապետության փորձը ցույց տվեց, որ պետականության կայացումը հնարավոր չէ առանց ներքին կայունության։ Այդ տարիների պատմությունը մեզ հիշեցնում է, որ անկախությունը պահպանվում է միայն համախմբվածությամբ և պատասխանատու կառավարմամբ։

  • Ներկայացրեք, թե ինչ դասեր կարող ենք քաղել այդ շրջանից։

Այդ շրջանից կարող ենք քաղել, որ պետականության պահպանման համար վճռորոշ են ներքին համախմբվածությունը և արդյունավետ կառավարումը։ Առաջին հանրապետության փորձը ցույց տվեց, որ պառակտվածությունն ու սոցիալ-տնտեսական ճգնաժամը կարող են վտանգել even անկախ պետության գոյությունը։

Լրացուցիչ նյութեր՝

You are currently viewing Հայաստանի առաջին հանրապետության ներքին դրությունը